Cruceiro do Freixo – I
Cruceiro do Freixo – I
Vista xeral do cruceiro do Freixo
A particularidade esencial deste cruceiro é que destaca polos mediorelevos da Paixón no pedestal, nas súas catro caras. Tamén por ser un cruceiro datado en finais do século XIX.
Vista da grada e do pedestal.
PLATAFORMA:
É cadrangular, de catro gradas. A primeira moi alta, case que o dobre das outras. Está feita en pedra de ollo de sapo e algo cimentada por riba, nalgunhas zoas.
Mediorelevos relativos ao Vía Crucis
O PEDESTAL:
Os mediorelevos relativos ao Vía Crucis, representan a Xesús coa Cruz ás costas, a caída, a flaxelación, e a axuda recibida camiño do Calvario. Van nas catro caras do mesmo e están moi ben conservados.
É un pedestal único nesta zona e no que se aprecian ben as representacións coma tamén a inscrición.
Varal.
O VARAL:
O varal é cadrado, no seu comezo e no seu remate, e logo octogonal, pois vai achafranado nas arestas e rematados os chafráns en puntas de frecha. Na base cadrada do mesmo leva unha inscrición, concretamente o ano no que foi erexido:
AÑO
DE
1899
Na parte cadrada superior leva outra inscrición, que non está moi claro a que fai referencia, concretamente:
Nº 53
Pola parte frontal leva en mediorelevos, os símbolos da Paixón.
O seu tamaño non é moi grande, máis ben pequeno, polo que a altura está lograda grazas a altura das gradas, superior á doutros exemplares.
Está feito, xunto co pedestal e o capitel, en pedra de granito.
Capitel
O CAPITEL:
Leva un capitel de forma cadrangular, con ábacos curvilíneos nas esquinas e testas de anxos no centro entre as volutas esquinais. Os anxos van alados, chegando as ás, pola parte dabaixo, dunha voluta á outra. Non é un capitel moi grande, mais está en proporción co resto do conxunto. As ás, en comparación coas doutros cruceiros, son pequenas. E as caras dos anxos, labradas toscamente.
Detalle da cruz.
A CRUZ:
É unha cruz grega de sección octogonal. Leva os brazos rematados con rosetas.
Non é unha cruz moi grande, mais proporcionada en relación ao conxunto.
Imaxe do Cristo
CRUZ ANVERSO, O CRISTO:
É un Cristo de canón pequeno coma o resto do cruceiro. Inclina a testa –que vai coroada de espiñas- cara a dereita, enriba dela leva o letreiro ou cartela de INRI lexible, rectangular horizontal e estreito. Os ollos pechados e o pelo longo. As mans abertas cun cravo cada unha. Corpo pouco traballado, as costelas están suxeridas, e os pés cravados xuntos o dereito sobre do esquerdo. Leva pano de pureza, sen cordón, anoado á dereita.
Conserva restos de policromía no corpo e no pano de pureza, polo que é posible que no seu día estivese pintado.
Segundo as miñas informacións é unha reprodución do orixinal en cemento, pois xa hai anos, rompera a cruz. Polo que toda esta parte, Cristo, Cruz e Virxe, é unha reprodución en cemento do orixinal.
Imaxe da Piedade.
CRUZ REVERSO, A VIRXE:
A Virxe é unha representación da Piedade. É unha imaxe sinxela cun Cristo xacente, pequeno e en posición horizontal no colo.
O curioso é que leva as mans en posición de rezo e o Cristo dá a sensación de que vai apoiado nos seus xeonllos.
A imaxe vai apoiada nunha peana sinxela e circular.
OUTROS DATOS:
D. José Bellas, a persoa que mandou facer este cruceiro, era do lugar de O Seixo, tras do Caxado.
O construtor da base de dito cruceiro foi D. José Ramil Corral, do lugar de O Torrillón, no Freixo. O resto do mesmo foi feito en Ferrol.
Un forte vendaval tirouno e partiu a parte superior. A Cruz, está reconstruída con cemento. Reparouno D. Andrés Caaveiro do lugar da Igrexa.
CURIOSIDADES:
D. Victor Ramil Barja, contoume que cando pasaba a carón do “Cristo Vello” a súa tía Maripepa facíalle repetir:
Dulce Jesús de mi vida,
que en la Cruz estáis dormido.
En la vida y en la muerte,
¡Señor, acordaros de mi!
Ou tamén:
Adorámoste Cristo e bendecímoste
que por tu Santa Cruz venciste al mundo.
E relata o seguinte feito:
Había un matrimonio na parroquia e a muller estaba embarazada e morreulle o neno que agardaba. Como non estaba bautizado soterrárono, como era costume, ao pé do cruceiro. E pasado o tempo, a muller volveu quedar embarazada. O home tiña medo de que volvese outra vez morrer o neno sen bautizar. Entón un día que estaba coa muller, fixo por bautizar ao neno que aínda non nacera e fíxoo de palabra e botoulle auga enriba do ventre da muller. Pasou o tempo, houbo o parto e o neno tamén morreu. Como pola Igrexa non estaba bautizado, tamén o soterraron a carón do cruceiro. Pasou o tempo e cando o bo do señor ía para a súa casa, ao pasar por xunta do cruceiro, oía unha voz que lle dicía: - Padre, padriño, quítame de aquí! E o home como escoitara esto varias veces, decidiu ir xunta o cura e contarllo. E este díxolle: - Cando volvas a escoitar a voz dille “Non son teu, que son de dous!” E nunca máis volveu oir as voces dicindo que o sacaran de alí.